شخصیت و جامعه
شخصیت و جامعه
حال با درک این موضوع باید دید چه نوع شخصیتی در تقابل با جامعه می تواند به ثبات رفتاری یک فرد کمک کند. یک فرد با شخصیتی ثابت و بدون تغییر، فردی با شخصیتی متغیر و نفوذپذیر و شخصیتی با مولفه های ثابت و متغیر ؟ برای به نتیجه رسیدن می بایست به طور مختصر هر سه حالت را بررسی کرد.
1. شخصیتی بدون تغییر را شاید بتوان با عناوینی همچون با ثبات یا با پِرَنسیب نامگذاری کرد، ولی این نفوذ ناپذیری در برابر فرایندهای اجتماعی و تغییرات جامعه ره آوردی جز شکست و جاماندن از زمان معاصر ندارد. این بازماندن از زمان به منزله پذیرش همه عوامل تغییر دهنده شخصیت نیست بلکه پذیرش بخشی از آن به منزله بازسازی و تکامل شخصیت است. این شخصیت که کاملا یکنواخت و غیر منعطف هست باعث ایجاد نوعی حالت تدافعی در فرد می شود که در نهایت منجر به انزوا و شاید کناره گیری از اجتماع شود.
2. متغیر بودن شخصیت و پذیرش هر آنچه که به عنوان بخشی از رفتار و کردار عرضه می شود نیز کاری بسیار اشتباه است. در این حالت انسان تبدیل به بازیگری می شود که هر روز و شاید هر لحظه با یک نقاب در جامعه حضور می یابد. روانشناسان این تزلزل در رفتار را نه به عنوان نوعی شخصیت بلکه نوعی اختلال روانی می نامند که فرد را آرام آرام دچار سرگشتگی می کند. این سردرگمی می تواند فرد را به یک موجود آسیب پذیر در جامعه تبدیل کند.
3. در اینجا باید گفت که ترکیب قسمت اول و دوم می تواند به عنوان یه ایده آل و استاندارد در بحث ساختار شخصیت در نظر گرفته شود. البته بخش زیربنایی و پایه ی این شخصیت ثابت است. مولفه هایی مانند رفتار، اخلاق، ارتباطات انسانی، تعاملات اجتماعی، شخصیت فرهنگی، آداب معاشرت و مواردی از این دست را می توان ثابت در نظر گرفت و صرفا جهت ارتقاء سطح آن و به روزآوری وضع موجود تغییر داد. در نگاهی دیگر می توان گفت که فرد در این قسمت دارای یک شخصیت ثابت است که با استفاده از علم و تجربه خود به بازسازی و به روزآوری بخشهایی از شخصیت خود با توجه به داده های جامعه می پردازد. این تکامل صرفا در جهت ارتقاء شخصیت می باشد و به صورت بنیادی باعث تغییر شخصیت نمی شود.
حال با توجه به این تعاریف می توان نتیجه گرفت که نوع اول و دوم را نمی توان به عنوان یک الگو در نظر گرفت. در حالت اول، این شخصیت خشک و غیرمنعطف در برخورد با جامعه همچون دیواری بلند عمل می کند که نفوذِ هرگونه پیشنهاد یا انتقادی را رد می کند. قاعدتا این عمل در نگاه کلی و به مرور زمان باعث جدایی فرد از اجتماع می شود و باعث ایجاد نوعی دافعه در فرد می گردد. در حال دوم، این انعطاف بیش از حد در برابر تغییرات باعث ایجاد شخصیتی سست عنصر می شود که بدون هیچ مقاومتی در برابر هر اتفاقی سر تعظیم فرود می آورد. این شخصیت در باور عمومی غیرقابل قبول و اتکاء می باشد و این عدم اطمینان باعث عدم باورپذیری شخص از سوی جامعه می گردد. تنها در نوع سوم است که شخصیتی با ثبات و همزمان به روز را داریم که علاوه بر اعتقاد به الگوهای رفتاری خود، سعی در اصلاح و به روزآوری مشکلات شخصیتی را نیز دارد. البته یادآوری این نکته ضروریست که در مدل سوم، در صورت شکل گیری صحیح پایه اصلی و زیر بنای شخصیت ثابت می توان برای تصحیح آن اقدام نمود. با این توصیف باید دانست که پایداری شخصیت همراه با پذیرش نقد و اصلاح ایرادات آن می تواند منجر به شکل گیری یک شخصیت با ثبات و به روز گردد که مورد پذیرش جامعه نیز می باشد.
